Het begrip short squeeze werd begin 2021 plots bekend nadat aandelen als Gamestop en AMC Entertainment tot ongekende hoogtes stegen. Hedge funds waren het erover eens dat deze bedrijven failliet zouden gaan en zaten massaal short.
Ze hadden echter geen rekening gehouden met een nieuwe grote groep retailbeleggers op de beurs. Doordat beleggers zich onder leiding van influencers verzamelden in groepen en fora zoals Telegram en Reddit, brachten ze met succes een aantal onvergetelijke short squeezes op gang.
Hoog tijd om eens goed uit te leggen wat een short squeeze is, welke partijen erbij betrokken zijn en hoe deze tot stand kan komen.
Wat is een short squeeze?
Een short squeeze is een situatie waarbij short sellers door een stijgende koers massaal gedwongen zijn om aandelen terug te kopen om grote verliezen te vermijden. Hierdoor ontstaat plots een hogere vraag naar de aandelen, waardoor de koers op korte termijn tot extreme hoogtes kan stijgen.
Begrijp je het nog niet helemaal? Lees dan vooral door. Na het lezen zul je precies weten hoe het zit.
Welke partijen zijn allemaal betrokken bij een short squeeze?
Het interessante van een short squeeze is dat eigenlijk alle grote partijen die actief zijn op de beurs er hun portie aan bijdragen. We zullen ze een voor een bij langs lopen.
Institutionele beleggers
Het begint allemaal bij de institutionele beleggers. Dit zijn voornamelijk verzekeraars en pensioenfondsen die doorgaans beleggen voor de lange termijn. Deze vaak grote beleggingsfondsen hebben aandelenpakketten voor lange periodes in bezit. Bijvoorbeeld voor 5 of 10 jaar, maar dit kan gerust ook langer zijn. Van tussentijdse koersbewegingen raken ze niet in paniek, deze nemen ze op de koop toe.
Om een klein stukje extra rendement te maken is het mogelijk om een deel van de aandelenpakketten uit te lenen. Ze beleggen immers voor de lange termijn en hebben de aandelen voorlopig toch niet nodig. In ruil voor het uitlenen ontvangen zij een kleine vergoeding van zo’n 1%.
Brokers
Ook brokers kunnen aandelen uitlenen. Inderdaad jouw aandelen. Bij sommige brokers staat deze optie zelfs verplicht aan zoals bij DEGIRO. De broker verdient dus mogelijk een extraatje aan jouw aandelenpakket.
Andere bekende Nederlandse brokers zoals Saxobank of Lynx geven je de mogelijkheid om hiervoor te kiezen. Indien je effecten daadwerkelijk worden uitgeleend ontvang je een deel van de vergoeding. Oké helder, maar wie lenen deze aandelen dan?
Hedge funds
Juist! Hier komen de hedge funds in beeld. Hedge funds zijn beleggingsfondsen die op allerlei manieren geld proberen te verdienen. Ze jagen een optimaal rendement na in alle marktomstandigheden.
De gereedschapskist van een hedgefonds is een stuk groter dan die van institutionele beleggers. Naast het kopen van aandelen (long gaan) handelen deze partijen ook actief in derivaten zoals opties, futures en swaps.
Een andere mogelijkheid is om short te gaan. In dit geval wordt er gespeculeerd op een koersdaling. Om short te kunnen gaan leent het hedgefonds de aandelen in van een aanbieder. Hiervoor is het een vergoeding verschuldigd en het dient tevens onderpand te storten als risicodekking.
Banken
Als ergens geld valt te verdienen komt er meestal een bank om de hoek kijken. Dit is ook hier het geval. De bank faciliteert de leentransactie en waakt over de dekking van het onderpand. De aanbieder van de stukken en het hedgefonds hebben geen contact, alles gaat via de bank. Ze weten dus niet aan wie of van wie ze aandelen lenen.
Market makers
Nee, we zijn er nog niet. Later in dit artikel zal blijken dat ook market makers een aanzienlijke rol spelen in het geval van een short squeeze. Tenminste in het geval van de recente short squeezes.
Market makers zorgen voor een efficiënte werking van de markt. Bekende beurgenoteerde market makers zijn Flow Traders en Virtu Financial. Market makers verschaffen de markt liquiditeit door het afgeven van bied- en laatprijzen. Hierdoor kun je doorgaans snel en voor een goede van je positie af, ook wanneer de handel iets dunner is.
Deze partijen stellen zich niet bloot aan marktrisico. Dit dekken ze namelijk af. De verdiensten zijn een minimale marge op de spread. Dit is het verschil tussen de bied- en laatprijzen. Door dit op grote schaal te doen is er alsnog sprake van een lucratieve handel.
Retailbeleggers
Tenslotte hebben we te maken met retailbeleggers. Dit zijn particuliere beleggers zoals jij en ik. Ze zijn actief op de beurs, maar kampen vaak met een informatieachterstand ten opzichte van professionele partijen.
Doorgaans verdienen professionele partijen geld ten koste van de retailbelegger, maar sinds 2021 blijkt dat het ook andersom kan. Het hedgefonds Melvin Capital legde het loodje en retailbeleggers gingen er met de buit vandoor. Er werd zelfs een Netflix-serie van gemaakt, waarvan je de trailer hieronder ziet.
Hoe komt een shortpositie tot stand?
Nu we alle betrokken partijen in kaart hebben gebracht, kunnen we over tot de uitleg over hoe een shortpositie tot stand komt. We hebben al gezien dat hedgefunds vaak de shortende partijen zijn. Deze lenen de aandelen via de bank van een aanbieder (institutionele belegger of broker) tegen een vergoeding. Hier tegenover staat de verplichting om de aandelen op een later moment weer terug te leveren.
Er ontstaat echter pas een shortpositie wanneer het hedgefonds de geleende aandelen verkoopt op de markt. De shortpositie wordt beëindigd als de aandelen weer terug worden gekocht in de markt. Dit wordt short covering genoemd.
Waarom gaan hedgefunds short?
Hedgefunds doen hun huiswerk doorgaans goed. Ze verkopen meestal aandelen in noodlijdende bedrijven zoals Gamestop of AMC Entertainment. Gamestop draaide aanzienlijke verliezen, nadat videospelletjes steeds minder in fysieke winkels werden verkocht. AMC Entertainment is een Amerikaanse bioscoopketen met een enorme schuldenberg.
De bedrijven waren voor de short squeeze meer dood dan levend. Waarschijnlijk zou het op een faillissement uitdraaien en hedge funds positioneerden zich alvast op de ondergang. We tonen hieronder met een voorbeeld aan waarom het lucratief kan zijn voor hedge funds om short te gaan.
Voorbeeld A:
Stel Hedge fund A leent een pakket van 1.000.000 aandelen AMC Entertainment op een koers van 10 dollar en verkoopt deze op de markt. Het hedgefund blijkt het bij het rechte eind te hebben. AMC Entertainment raakt verder in de problemen en de koers daalt naar 2 dollar.
Na een koersdaling van 80% vind Hedge fund A het wel welletjes. Het besluit de aandelen terug te kopen op de huidige koers. Vervolgens worden de geleende aandelen weer teruggegeven aan de uitlenende partij. Het rendement? Een mooie 80%! (al moeten hier natuurlijk nog wel enkele kosten af, maar deze vallen in het niet).
In absolute zin verdient het hedgefonds in dit voorbeeld 1 miljoen maal 8 dollar, kortom 8 miljoen dollar dus. Een mooi winst toch?
Wat zijn de risico’s van short gaan?
Het is essentieel dat hedge funds hun huiswerk goed doen. Dit komt omdat ze in het geval van een shortpositie blootgesteld zijn aan hoger dan gemiddelde risico’s. In theorie is dit verlies zelfs onbeperkt, omdat koersen in principe eindeloos kunnen stijgen. We tonen dit opnieuw aan met een voorbeeld.
Voorbeeld B:
Na de mooie winst op AMC Entertainment besluit Hedge fund A opnieuw een shortpositie te openen, maar nu in een ander bedrijf. Hedge fund A leent een pakket van 1.000.000 aandelen Gamestop op een koers van 5 dollar. Hedge fund A blijkt geen rekening gehouden te hebben met nieuwe krachten die spelen op de beurs. Het bedrijf wordt onderdeel van een short squeeze en de koers stijgt naar 25 dollar.
Om grote verliezen te voorkomen besluit Hedge fund A te coveren. Het verlies is aanzienlijk, namelijk 400%! Het absolute verlies is opgelopen naar 20 miljoen dollar. Terwijl de aandelen initieel geleend werden voor 5 miljoen dollar. Ouch!
Wat is nodig voor een shortsqueeze?
Allereerst is voor een short squeeze noodzakelijk dat een groot percentage van de aandelen short zit. Hoe hoger deze zogeheten short ratio, hoe grote de kans op een short squeeze. Stel er staan 100 miljoen aandelen uit en 10 miljoen aandelen zitten short, dan spreken we van een short ratio van 10%.
Als vuistregel kunnen we stellen dat een shortpercentage van 20% als hoog kan worden geacht. Boven deze ratio nemen de kansen op een short squeeze aanzienlijk toe.
Toch is er meer nodig dan enkel een hoge short ratio. Shortende partijen doen goed onderzoek en zitten niet zomaar short. Een short squeeze doet zich pas voor als shortende partijen de aandelen massaal gedwongen moeten terugkopen.
Voordat dit punt zich voordoet moet er iets gebeuren hetgeen de shortende partijen niet verwachten. Een gamechanger is noodzakelijk om nieuwe vraag uit te lokken en tot een hogere koers te komen.
Zo’n gamechanger kan bijvoorbeeld in de vorm van onverwacht goede cijfers zijn. Een overname kan ook een trigger zijn, maar dit risico is meestal beperkt. Bedrijven die geshort worden hebben vaak namelijk een verlieslatende business en bovendien een hoge schuldenberg. Vooral dit laatste maakt het niet interessant voor overname.
Hoe kunnen retailbeleggers een short squeeze veroorzaken?
In 2020 deed zich een perfecte cocktail voor, waardoor een nieuwe grote groep retailbeleggers ontstond. Tijdens corona zat iedereen thuis, terwijl mensen geld overhielden. Kroegen, pretparken waren dicht en sportevenementen werden afgelast, waardoor er plots een sterke interesse voor de flink gedaalde beurs ontstond bij de jongere generatie.
Deze jonge groep beleggers verzamelt zich doorgaans op kanalen als Discord, Telegram en Reddit. Op dit laatste forum werd de zeer hoge shortratio in het aandeel Gamestop opgemerkt.
Vervolgens werd er een plan gemaakt om de shorters uit te roken. Oftewel het veroorzaken van een short squeeze. Uiteraard kon deze jonge groep beleggers niet de cijfers van Gamestop beïnvloeden. Ook konden ze niet tot een overname overgaan. Wat ze wel konden doen was massaal call opties kopen via bijvoorbeeld beleggingsapps zoals Robinhood.
Wat is de rol van een market maker in een short squeeze?
In dit specifieke geval spelen de market makers een essentiële rol. rol. Zoals eerder gezegd voorzien market makers de beurs in liquiditeit. Bijvoorbeeld doormiddel van optiehandel. De verdiensten komen voort uit het verschil tussen de bied en laatkoers, de spread.
Market makers nemen geen risico. Stel de vraag naar call opties Gamestop neemt toe, dan voorziet de market maker hierin. De onderliggende waarde wordt gekocht om geen marktrisico te lopen. In dit voorbeeld worden dus aandelen Gamestop aangekocht om de positie af te dekken. Dit noemen ze delta hedging.
Wanneer er massaal call opties Gamestop worden gekocht door beleggers, dan betekent dit dat de market maker steeds meer aandelen Gamestop moet kopen om marktrisico uit te sluiten. Winst en verlies dienen precies in evenwicht te zijn, dit wordt delta-neutraal genoemd.
Hoe kunnen callopties een short squeeze veroorzaken?
Wanneer retailbeleggers massaal callopties kopen kunnen ze vanwege het hefboomeffect met een klein bedrag een zeer hoge vraag uitlokken. Dit is precies wat er in het geval van Gamestop en ook AMC Entertainment gebeurde.
Indien er plots een massale vraag is naar callopties, leidt dit automatisch tot een hoge vraag vanuit market makers naar de aandelen om marktrisico af te dekken. Aangezien de koers wordt gevormd door vraag en aanbod, begint de koers van het aandeel te stijgen.
Indien de koers slechts enkele dollars stijgt, dan hoeft dit niet per se een probleem te zijn voor de shortende hedgefunds. Wanneer de koers echter met grotere percentages stijgt, zijn ze gedwongen om de positie terug te kopen om verdere verliezen te beperken. Dit brengt nog eens extra vraag met zich mee. Een short squeeze is hierdoor geboren.
Indien de short ratio hoog is, beginnen andere shorters ook ineens te coveren. Dit betekent nog meer vraag en dus nog hogere koersen. Een short squeeze kan hierdoor op korte termijn extreme vormen aannemen.
Grafiek Gamestop
Aandeleninformatie
Bedrijf: Gamestop Corporation
Beurs: New York Stock Exchange
Ticker: GME
ISIN: US36467W1099
Grafiek AMC Entertainment
Aandeleninformatie
Bedrijf: AMC Entertainment Holdings Inc
Beurs: New York Stock Exchange
Ticker: AMC
ISIN: US00165C3025
Disclaimer
De informatie die wij verstrekken, mag niet worden beschouwd als professioneel beleggingsadvies of een vervanging daarvan. Het is expliciet niet bedoeld als aanbeveling om bepaalde effecten of effectenproducten te kopen of te verkopen.
Er kunnen geen rechten worden ontleend aan de informatie die wij verstrekken. Alle informatie en analyses die wij verstrekken zijn geheel vrijblijvend.
U bent volledig verantwoordelijk voor de consequenties van het toepassen van de informatie die wij u verstrekken, op welke wijze dan ook. Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor mogelijke gevolgen of schade die kunnen voortvloeien uit het gebruik van de door ons gepubliceerde informatie.
U bent zelf verantwoordelijk voor de beslissingen die u neemt met betrekking tot uw beleggingen. Als een lezer besluit om zelf opdracht te geven tot het kopen of verkopen van effecten of effectenproducten, doet hij of zij dat volledig op eigen initiatief, verantwoordelijkheid en risico.
Beleggen brengt risico’s met zich mee. Het aangaan van beleggingsposities kan leiden tot koersverliezen.
