Bij Pennywatch geloven we dat uitzonderlijke rendementen op de beurs voortkomen uit een fundamenteel begrip van wat een bedrijf werkelijk is.
Wie bedrijven benadert als een eigenaar, in plaats van als een toeschouwer, heeft een structureel voordeel. De beurs is dan niet langer een casino vol ruis, maar een markt waar je stukken kunt kopen van echte ondernemingen – met echte mensen, producten, klanten en potentieel.
In deze serie artikelen, die samen een korte cursus vormen en waarvan de eerste delen gratis te lezen zijn, leer je in de basis hoe wij bedrijven beoordelen voordat we besluiten de aandelen te kopen.
We nemen je mee langs de kernprincipes van ondernemerschap, financiering en waardering en discipline, waardoor je zult begrijpen hoe waarde ontstaat, groeit en vernietigd kan worden.
Contraire beslissingen uitgelegd
Vanuit deze benadering zul je ook onze beleggingsbeslissingen begrijpen die vaak contrair aan de markt zijn. Denk aan het schrappen van het dividend van Flow Traders hetgeen wij als juiste beslissing zagen, of neem nou de aankoop van aandelen Basic-Fit toen werkelijk iedere analist negatief was. Stel we waren op dit soort momenten achter de meute aan gelopen, dan hadden we op deze posities (op het moment van schrijven) respectievelijk 52,83% en 36,79% minder rendement behaald.
Nu is dit eerste deel niet bedoelt om onszelf veren in de kont te steken. We willen je daadwerkelijk leren om een betere belegger te worden. Laten we snel zaken doen..
1. Een bedrijf starten – De basis van ondernemen (en investeren)
Vanuit onze benadering als bedrijfseigenaar gaan we lokaal de concurrentie aan met Starbucks. We starten een doodeenvoudige business, met de creatieve naam “Heerlijke Koffie”, waarbij we minstens zo’n lekkere koffie verkopen als Starbucks, maar dan tegen een fractie van de prijs.
Hieronder zie je ons businessidee op wielen. Een koffiekar.
Wat ga je leren in deel 1?
-
Hoe een bedrijf wordt opgericht
-
Het verschil tussen eigen vermogen en vreemd vermogen
-
Waarom je soms liever leent dan aandelen verkoopt
-
Hoe je een eenvoudige balans opstelt
-
Wat vaste activa, voorraad en afschrijving zijn
-
Dat verlies in het eerste jaar normaal is, zolang het businessmodel klopt
2. De oprichting
We pakken het direct serieus aan: Hup naar de notaris, waar we onze besloten vennootschap oprichten (bv).
We hebben echter één probleem. Er is geen geld aanwezig.
3. Kapitaal ophalen: Aandelen en investeerders
Tijd voor onze eerste “kapitaalronde”. We starten met 1000 aandelen, maar besluiten nog eens 500 aandelen te creëren en te verkopen. In totaal zijn er nu dus 1.500 stukken.
Wij brengen het idee en het ondernemersplan in, maar we hebben geld nodig om te starten. Daarom verkopen we 500 aandelen aan een investeerder voor €10 per stuk. Zo halen we €5.000 op.
De investeerder bezit nu 1/3 van de aandelen. Wij behouden de overige 2/3.
Doordat we aandelen verkopen aan de investeerder voor een tientje, heeft ons bedrijf ineens een waarde:
Totaalwaarde van het bedrijf: €15.000
-
€5.000 cash, namelijk 500 aandelen * €10 (van investeerder)
-
€10.000 goodwill, namelijk 1000 * €10 (wij brachten het idee en het plan in)
4. Schulden: geld lenen om minder aandelen op te geven
Zoals je ziet hebben we – uit financiële noodzaak – reeds 1/3 van ons bedrijf opgegeven voordat we een enkel bakje koffie verkocht hebben. Prima, om te kunnen starten, maar dit is voorlopig niet meer de weg die we willen bewandelen.
Om een goede start te maken willen we echter toch wat extra kapitaal beschikbaar hebben. We lenen daarom €2.500 van de bank tegen 10% rente per jaar.
Waarom lenen en niet nóg meer aandelen verkopen? Zodat ons belang in het bedrijf niet verder verwatert. Hoe minder aandelen we uitgeven, hoe groter ons deel van de toekomstige winst en waarde.
5. Onze eerste balans
Dit geeft onze eerste balans:
We hebben:
- Cash (5.000 uit aandelenemissie + lening van 2.500)
- Goodwill (Waarde van het idee)
- Lening
- Eigen Vermogen (totale waarde van alle aandelen)
De balans klopt: activa = passiva.
Dit is ons startpunt, we gaan nu onze onze eerste investeringen doen.
6. Investeren: van cash naar vaste activa en voorraad
We zetten het opgehaalde geld aan het werk en doen de volgende investeringen:
-
€3.000 voor de koffiekar + machine
-
€2.000 voor voorraad: koffiebonen, bekers, melk, suiker
Dit brengt ons tot onze tweede balans:
We zien dat de kasmiddelen zijn afgenomen, maar hier zien we twee nieuwe posten voor in de plaats:
- Vaste activa: Dit is een investering in een fysieke bezitting die kan worden ingezet om geld te verdienen. Denk aan een pand, gebouw, machine, en dus ook onze koffiekar.
- Voorraad: Dit wordt ook wel vlottende activa genoemd
Vanzelfsprekend zijn dit bezittingen. Aan de rechterzijde van de balans verandert er niets.
We hebben nog geen geld verdiend. Alles wat we gedaan hebben is geld omgezet in middelen die we nodig hebben om ons bedrijf tot een succes te maken.
7. Onze eerste bedrijfsresultaten
Om tot onze eerste bedrijfsresultaten te komen, doen we een aantal aannames:
- Het kost 1 jaar om 8.000 bekers koffie te verkopen
- Een koffie wordt verkocht voor slechts €1 (dat zal de Starbucks leren..!)
- Het kost €5.300 per jaar om iemand achter de kar te zetten
Nu kunnen we onze eerste resultatenrekening opmaken. Hier vinden informatie over:
- De omzet
- De kosten
- De nettowinst (of verlies)
Resultatenrekening
Dit geeft de volgende resultatenrekening:
Winst op EBIT-niveau
Bravo, we maken €100 winst! Tenminste, op EBIT-niveau. Dit zorgt ervoor dat we ook alvast een winstmarge kunnen uitrekenen, deze is 1,25%. We kunnen hieruit concluderen dat de business levensvatbaar is, maar het is wel een zeer bescheiden winstmarge.
We zijn er echter nog niet. EBIT staat namelijk voor: Earnings before interest and taxes. Dit betekent dat de rente en belastingen hier nog vanaf moeten.
Dit geeft:
Verlies per aandeel
Als gevolg van de lening dienen we rentekosten te betalen. Blijft er dan vervolgens nog winst over dan betalen we winstbelasting (VPB). Aangezien we het eerste jaar met een verlies afsluiten, zijn we geen belasting verschuldigd.
Indien we de nettowinst – in dit geval dus een verlies – delen door het aantal uitstaande aandelen (1500), komen we uit op een verlies per aandeel (Ook wel WPA of EPS) van -€0,10.
Volgende week: Groei en schaalbaarheid – Van verlies naar winst
Hoewel het idee op papier erg sterk leek, blijkt in de praktijk dat we het eerste jaar verlies maken. We zijn 2/3 eigenaar van de business. Is het wel verstandig om door te gaan?
Het antwoord hangt af van de toekomstverwachtingen. De kracht van een goed bedrijf zit niet per se in de winst van jaar één, maar in het groeipotentieel.
Waar we bij Pennywatch een voorkeur hebben voor bedrijven die winst maken, maken we soms een uitzondering. Denk bijvoorbeeld aan Auto1 Group: toen we de aandelen aankochten, lieten ook zij een verlies per aandeel zien – net als “Heerlijke Koffie”.
In het geval van Auto1 Group zien we inmiddels dat zijn door schaalvergroting plots wel in staat zijn winst te maken. Volgende week zullen we laten zien aan welke knoppen we kunnen draaien om met “Heerlijke Koffie” eenzelfde pad te bewandelen.
Tot 8,5% rente 
