Als bezitter van aandelen in een bedrijf, heb je in eerste instantie liever niet dat er verwatering (Engels: dilution) optreedt. Verwatering van aandelen betekent namelijk dat het aantal uitstaande aandelen stijgt, waardoor je percentueel aandelenbelang in het bedrijf daalt. De beste manier om het begrip verwatering te begrijpen is door dit aan te tonen met een voorbeeld.
Voorbeeld
Stel er staan 1 miljoen aandelen uit en jij bezit er 10.000, dan is je belang dus 1%. Stel er worden 1 miljoen extra aandelen uit gegeven en jouw aantal blijft gelijk, dan is je belang plots 0,5%. Je hebt dan immers slechts 10.000 van de 2 miljoen uitstaande aandelen.
Gevolgen verwatering aandeelhouders
Als aandeelhouder heb je bepaalde rechten. Bijvoorbeeld recht op een deel van de winst of het recht om te stemmen op aandeelhoudersvergaderingen. In het geval van verwatering, verwateren ook deze rechten.
Stel er wordt door het bedrijf besloten 1 miljoen euro uit te keren, dan was er in bovenstaand voorbeeld normaliter 1 euro per aandeel naar je toegekomen. Na verwatering is dit slechts 50 cent. De 1 miljoen moet immers worden verdeeld over twee keer zoveel aandeelhouders. Ook je impact om mee te beslissen op aandeelhoudersvergaderingen gaat in dit voorbeeld gedeeld door twee.
Verwatering niet altijd slecht
Hoewel je als aandeelhouder liever geen verwatering ziet, is dit in sommige gevallen onvermijdelijk. Dit hangt onder andere af van het type bedrijf en in welke fase het zich bevindt. Als belegger dien je hier rekening mee te houden.
Indien je bijvoorbeeld belegt in biotechnologieaandelen, dan zul je relatief vaak tegen verwatering aanlopen. Het uitgeven van nieuwe aandelen is namelijk vaak de enige manier om medicijnontwikkeling te financieren. Er wordt immers nog geen winst gemaakt. Ook wat kleinere bedrijven die in een groeifase zitten zullen vaak nieuwe aandelen uitgeven om sneller te kunnen groeien. Bijvoorbeeld voor de bouw van een nieuwe fabriek of een kleine strategische overname.
Verwatering van aandelen hoeft niet altijd slecht te zijn. Indien de nieuwe fabriek bijvoorbeeld leidt tot onevenredig hogere winsten, dan profiteer je er juist van. Je belang is weliswaar verwaterd, maar uiteindelijk komt er meer geld naar je toe. Vaak zie je ook dat werknemers worden beloond met optie- of aandelenpakketten. Dit vergroot de betrokkenheid en motivatie. Bovendien is het een manier om personeel langer vast te houden. Vooral in technologiebedrijven zie je dit vaak gebeuren om schaarse en goede developers aan boord te houden.
Een rode vlag treedt op wanneer een bedrijf besluit te verwateren als gevolg van een slecht lopende business. Meestal staat de beurskoers als gevolg hiervan al erg laag. Vaak is dit het begin van het einde.
Opbouw aandelenkapitaal en voorbeelden van verwatering
Alles dat ertoe leidt dat het aantal uitstaande aandelen wordt verhoogd, wordt verwatering genoemd. Zoals je al gemerkt heb, kan dit op verschillende manieren. Om dit duidelijker te maken gaan we in op de opbouw van het aandelenkapitaal en hoe verwatering vervolgens kan plaatsvinden.
1. Uitstaande aandelen (Outstanding shares)
Dit is het aantal uitstaande aandelen van het bedrijf. Het zijn gewone aandelen die uitgegeven en verhandelbaar zijn op de beurs. De getallen kun je vinden via het bedrijf, je broker of bijvoorbeeld Yahoo Finance.
Een directe manier die tot verwatering leidt is via een aandelenemissie. In dit geval worden er aandelen uitgegeven die door zittende aandeelhouders gekocht kunnen worden. Hierdoor wordt er vermogen aangetrokken, waardoor er nieuwe investeringen gedaan kunnen worden.
Het aandelenkapitaal neemt hierdoor toe en het leidt zonder tussenstation tot een vermeerdering van het aantal uitstaande aandelen.
2. Uitstaande opties (Outstanding options)
Opties op aandelen worden vaak gegeven aan personeel of anderen die betrekking hebben tot het bedrijf. Elke optie heeft een uitoefenprijs en een expiratiedatum. Een bezitter van een optie dient voor de expiratiedatum zijn optie uit te oefenen. Dit wordt de uitoefeningsdatum genoemd. Met de optie heeft de bezitter het recht deze uit te oefenen tegen de vooraf afgesproken uitoefenprijs.
De bezitter zal in een normale situatie de optie dus uitoefenen wanneer de koers van het aandeel hoger ligt dan de uitoefenprijs. De aandeelhouder koopt het aandeel in dit geval dus voor een lagere prijs. Het verschil hiertussen is de winst voor de bezitter. Op het moment van uitoefening vervalt het optierecht en wordt het aantal uitstaande aandelen verhoogd.
De waarde van een optie zit hem erin dat je in een normale situatie in staat bent aandelen te kopen tegen de dan geldende beurskoers. Dit leidt tot een directe winst op het moment van uitvoering. De bezitter kan de aandelen vervolgens houden, maar ook verkopen op de beurs.
3. Uitstaande warrants (Outstanding warrants)
Warrants zijn opties die investeerders hebben om gewone aandelen op een specifieke prijs in een bepaald tijdsbestek te kopen. Meestal worden deze warrants gegeven aan private investeerders in het bedrijf. Eigenlijk is dit een extra middel om de financierende partij te verleiden om tot investering over te gaan.
Als het goed is gaat de investeerder enkel tot investering over als deze verwacht dat deze meer waard wordt. Door het hefboomeffect kan de beurskoers na de investering flink in waarde toenemen. In dit geval neemt ook de waarde van de warrant toe. De investeerder kan de warrant verkopen, of het onderliggende aandeel kopen voor de vooraf afgesproken warrant prijs.
In dit laatste geval vervalt de warrant en wordt deze omgezet in een aandeel. Hierdoor neemt opnieuw het aantal uitstaande aandelen toe, waardoor verwatering optreedt.
Share buybacks
Het tegenovergestelde effect van verwatering treedt op als een bedrijf besluit aandelen in te kopen via zogeheten share buybacks. Het aantal uitstaande aandelen verminderd hierdoor, waardoor het belang juist toeneemt. Winsten dienen hierdoor over minder aandeelhouders te worden verdeeld, waardoor er juist meer overblijft.
Share buybacks of aandeleninkoopprogramma’s worden vaak geïnitieerd in het geval van overtollige liquiditeiten of indien het management van mening is dat de beurskoers te laag staat.
Tot 8,5% rente 
