Een van de meest populaire onderwerpen bij waarderen van een aandeel is de vrije kasstroom (of in het Engels Free Cashflow). Als je gebruikt maakt van fundamentele analyse bij aandelen, dan heb je zeker van deze term gehoord. Voor beginnende beleggers kan de vrije kasstroom echter een klein mysterie zijn. In dit artikel bespreken wat precies een vrije kasstroom is en waarom het belangrijk is om deze te evalueren tijdens het onderzoeken van een bedrijf.
Wat is een vrije kasstroom (Free cashflow)?
De vrije kasstroom is het geld dat beschikbaar is voor nieuwe investeringen van het bedrijf. Het vertegenwoordigt het overtollige geld dat een bedrijf genereert, nadat het geld heeft uitgegeven dat nodig is voor operationele activiteiten en investeringen in activa. Hieronder leggen we uit, waarom deze cashflow niets voor niets “vrij” wordt genoemd en hoe deze verschilt met andere inkomsten van het bedrijf.
Het is belangrijk om te begrijpen dat niet alle inkomsten van een bedrijf gelijk zijn aan geld. Vaak wordt gedacht dat de winst die een bedrijf boekt volledig kan worden uitgegeven. Dit klopt niet helemaal. Er kan zelfs sprake zijn van winst, terwijl de kasstroom negatief is. Winst kan bijvoorbeeld gemaakt worden doordat een bedrijfspand meer waard is geworden. Doordat deze geherwaardeerd dient te worden, levert dit slechts een papieren winst op. Qua inkomsten levert dit echt niets extra’s op. De winst heeft geen enkele invloed op de kasstroom en de winst blijft daarom gelijk.
De kasstroom is letterlijk het geld wat in en uit de kas of bank vloeit. Het afschrijven van een dure machine over meerdere jaren leidt nog meerdere jaren tot kosten, maar het kan best zo zijn dat de machine ineens is betaald. Hierdoor valt de winst door de uitgesmeerde kosten meerdere jaren lager uit. De kosten hebben echter geen invloed meer op de vrije kasstroom, het bedrag is immers al betaald.
Waarom is de vrije kasstroom belangrijk?
Het is belangrijk dat je als belegger de vrije kasstroom van een bedrijf zorgvuldig analyseert. Het is namelijk een nauwkeurigere manier om continuïteit van een bedrijf te bepalen dan aan de hand van de winst. Er wordt zelfs wel eens gezegd dat winst een mening is, omdat veel kosten flexibel in kaart kunnen worden gebracht. Het afschrijven van een voorraad leidt bijvoorbeeld tot een eenmalige kostenpost, maar wanneer bepaal je het afschrijfmoment?
De winst laat dus de winstgevendheid van het bedrijf zien, maar de vrije kasstroom geeft ons eigenlijk wat extra informatie. Het kan bijvoorbeeld een indicatie zijn voor toekomstige groei. Een hoge vrije kasstroom betekent namelijk dat er veel geld beschikbaar is om te investeren en daarmee kansen te benutten. Anders dan winst kan de kasstroom direct worden aangesproken voor acquisities, het ontwikkelen van nieuwe producten, het verminderen van schulden, het uitkeren van dividend, het terugkopen van aandelen of andere nuttige uitgaven.
Hoe bereken je de vrije kasstroom van een aandeel?
Bedrijven op de beurs zijn niet verplicht om hun vrije kasstroom te publiceren. Is deze niet aanwezig, dan is vrije kasstroom gelukkig gemakkelijk te berekenen.
Om de vrije kasstroom van een aandeel te berekenen is allereerst de jaarrekening nodig, d.w.z. de winst- en verliesrekening, balans en kasstroomoverzichten. Er zijn twee berekeningsmethoden om de vrije kasstroom van een bedrijf vast te stellen.
Methode 1: Uit de resultatenrekening & balans
Vrije kasstroom = Bedrijfsresultaat (EBIT) + (afschrijvingen) – (verandering in netto werkkapitaal) – (investeringen)
Methode 2: Uit het kasstroomoverzicht
De vrije kasstroom wordt berekend als kasstroom uit bedrijfsactiviteiten minus kapitaaluitgaven.
Vrije kasstroom = Kasstroom uit operationele activiteiten – kapitaaluitgaven (uit de kasstroom uit investeringsactiviteiten)
Hoe analyseer je de vrije kastroom van een bedrijf?
Bij het bestuderen van de kasstroom van een bedrijf is het belangrijk om erachter te komen waar de cash vandaan komt. Het geld kan worden gegenereerd uit inkomsten of schulden. Het toenemen van de kasstroom vanwege een stijging van de winst is een goed teken. Een toename van de kasstroom door schulden is minder gunstig. Bij het aangaan van een lening vloeit er immers geld naar het bedrijf, maar dit moet ook weer worden terugbetaald. Bovendien krijgt het bedrijf hierdoor te maken met een toename van de rentekosten.
Als twee bedrijven dezelfde vrije kasstroom hebben, betekent dit niet dat ze een vergelijkbaar toekomstperspectief hebben. Het is goed om te onderzoeken of hoge kapitaaluitgaven te wijten zijn aan groei. Om hier achter te komen dienen kwartaal- en jaarverslagen van bedrijven zorgvuldig gelezen te worden.
Negatieve vrije kasstroom
Een constant dalende of negatieve vrije kasstroom kan een waarschuwingssignaal zijn voor beleggers. Een negatieve vrije cashflow is gevaarlijk, omdat het kan leiden tot groeivertraging in het bedrijf. Bovendien, als het bedrijf zijn vrije cashflow niet verbetert, kan het te maken krijgen met onvoldoende liquiditeit om de operationele activiteiten voort te zetten.
Conclusie
We kunnen concluderen dat de vrije kasstroom een belangrijke maatstaf is voor de financiële prestaties van een bedrijf. De vrije kasstroom geeft aan hoeveel geld een bedrijf heeft overgehouden aan zijn activiteiten, dat wil zeggen het geld dat kan worden gebruikt om kansen na te streven die de aandeelhouderswaarde verbeteren.
De absolute waarde van de vrije kasstroom vertelt je echter niet hele verhaal. De vrije kasstroom dient geanalyseerd te worden om erachter te komen waar dit geld vandaan komt en hoe het wordt gebruikt. Pas dan kan er worden vastgesteld of het geld effectief wordt besteed, bijvoorbeeld door het uitkeren van dividenden, terugkoop van aandelen, overnames et cetera. Een consistente negatieve vrije kasstroom van een bedrijf kan een waarschuwing zijn voor investeerders.
