Het is nog steeds hosanna op de beurzen. Hoewel de indices soms wat lijken te sputteren, worden kleine dipjes al snel weer opgekocht door beleggers. Aan de ene kant is dit hartstikke fijn, maar aan de andere kant zijn echte koopjes door de hard opgelopen waarderingen steeds moeilijker te vinden. Het succes van afgelopen anderhalf jaar zit ons nu eigenlijk een beetje in de weg. We hebben een mooie portefeuille opgebouwd, maar we beschikken door eerdere winstnemingen over een forse kaspositie van 21.000 euro. Deze kaspositie is eigenlijk veel te groot in verhouding tot onze portefeuille.
Niet alle sectoren zitten dit jaar in de lift. Contraire beleggingen zoals goud- en zilvermijnaandelen presteren dit jaar ondermaats en staan zelfs op flinke verliezen. Dit dienen we wel in perspectief te plaatsen. Afgelopen jaar zijn de prijzen van goud en zilver juist spectaculair gestegen. De onzekerheid op de markten gaf hier dan ook alle reden voor. Dit jaar is goed te verklaren waarom beleggers de blinkende metalen weer van de hand doen. Hoewel de prijzen van edelmetalen de komende tijd nog wat onder druk kunnen liggen, zijn we voor de lange termijn juist heel erg positief over deze sector.
De recente verkoopgolf in goud en zilver zien we als mooie aangelegenheid om onze ruime kaspositie aan te spreken. We nemen alvast een voorschot op een veranderend sentiment op de beurzen en verdubbelen 3 posities van goud- en zilvermijnaandelen in onze portefeuille.
Van blinde paniek naar euforie
Het is in het huidige beursklimaat nog maar lastig voor te stellen dat vorig jaar in maart de beurzen volledig instortten. De onzekerheid was dan ook erg groot. Hoe ontwikkelt COVID-19 zich? Gaan we een nieuwe kredietcrisis tegemoet? De angst bleek deels terecht. Door wereldwijde lockdowns ging COVID-19 als een zeis door de economie heen. Banken bereidden zich voor op het ergste en namen gigantische voorzieningen om eventuele afschrijvingen te doen.
Een vuistregel op de beurs is dat beleggers in tijden van grote onzekerheid op zoek gaan naar een veilige manier om waarde op te slaan. Van oudsher worden edelmetalen zoals goud en zilver hiervoor gebruikt. We maakten dan ook gepast gebruik van de panieksituatie in maart vorig jaar en kochten we 2 goud- en zilvermijnaandelen aan die op dat moment als penny stock noteerden. Beide bedrijven die actief zijn in het delven van goud en zilver.
Het aankopen van de aandelen bleek een schot in de roos. Vooral in de eerste fase van COVID-19 waren de blinkende edelmetalen en daaraan gerelateerde aandelen in trek onder beleggers. Dit had spectaculaire koersstijgingen tot gevolg. De goudprijs zette zelfs een nieuwe all time high neer. Dit was sinds 2011 niet meer gezien. Beide aandelen in onze portefeuille stegen tijdelijk zelfs even met meer dan 100%, waarop we besloten wat winsten veilig te stellen.
Sindsdien is het bergafwaarts gegaan met de koersen. De koerswinst van het zilvermijnaandeel is meer dan gehalveerd en staat op het moment van schrijven op 43,24%. De koers van goudmijnaandeel staat slechts nog op 12,75%. Het goudmijnaandeel dat we in maart dit jaar kochten noteert op een min van 16,93%.
Andere soort crisis dan 2008
Hoewel er nog steeds onzekerheid heerst over het verdere verloop van de pandemie en de economie hard getroffen is, lijken de gevolgen voor de financiële stabiliteit op korte termijn in ieder geval minder erg dan aanvankelijk werd gevreesd. Terwijl in 2008 de kredietverstrekking door wantrouwen tussen banken compleet stilviel en het huidige financiële systeem bijna daadwerkelijk was geïmplodeerd, is er momenteel sprake van een crisis van een compleet andere orde.
Centrale banken en overheden blijken te hebben geleerd van vorige crises. Het vertrouwen werd in de gehele economie hoog gehouden, doormiddel van stimulerings- en steunprogramma’s. De geldpersen van de centrale banken werden direct aangezet om de economie te stutten, en overheden grepen met grote sommen geld adequaat in om noodlijdende bedrijven in de lucht te houden. Een mooie bijkomstigheid was dat er in rap tempo meerdere goedwerkende vaccins werden ontwikkeld.
Het drama waar voor werd gevreesd lijkt in eerste instantie mee te vallen. Door ingrijpen van centrale banken en overheden is de markt sinds het uitbreken van de pandemie overspoeld met geld, de meeste bedrijven wisten zich goed aan te passen aan de veranderende omstandigheden en een echte test van de banken bleef uit waardoor enorme voorzieningen momenteel langzaam weer vrijvallen. Door deze positieve gebeurtenissen nam de onzekerheid op de financiële markten af, met als gevolg koersdalingen voor zilver en goud en daaraan gerelateerde mijnaandelen
De geldpers van de centrale banken
We kunnen stellen dat centrale banken en overheden er over het algemeen uitstekend in zijn geslaagd de economische schade op korte termijn beperkt te houden. Doordat rentes ook voor de uitbraak van de pandemie al bijna 0 waren, konden centrale banken eigenlijk niets anders doen dan het bijdrukken van geld om de economie stutten.
Dit werd dan ook gedaan in een explosief tempo dat nog nooit eerder is vertoond. Dit geprinte geld bereikt de economie doordat de centrale banken grootschalig obligaties opkopen. Deze obligaties zien we vervolgens terug als bezittingen op de balans van centrale banken. We kunnen deze balansen gebruiken om te zien hoeveel extra geld er sindsdien aanwezig is in de economie. Zie hieronder de grafiek van de Amerikaanse Federal Reserve.
En hieronder de balans van de Europese Centrale Bank:
Bovenstaande grafieken tonen aan dat de geldhoeveelheid in zowel dollars als euro’s grofweg is verdubbeld. Doordat de rentes nagenoeg 0 zijn en in Europa zelfs negatief, is het stallen van geld bij banken geen optie. In een zoektocht naar rendement zoekt dit geld een uitweg. Dit vertaald zich in sterk stijgende beurzen en vastgoedprijzen die zeepbelachtige trekken vertonen.
Herschikking van de markten
Wij vragen ons hardop af of het verdubbelen van de geldhoeveelheid niet automatisch leidt tot een halvering van de waarde van je euro of dollar. Een vraagstuk waar we ons bij Pennywatch graag over breken. De beurzen en vastgoedprijzen zijn op het eerste oog inderdaad erg hard gestegen, maar is er niet slechts sprake van een soort herschikking van de balans op deze markten? Heeft de markt zich niet simpelweg aangepast aan de toegenomen geldhoeveelheid? Wanneer er ineens twee keer zoveel euro’s of dollars beschikbaar zijn, is een stijging van 100% van een aandeel of een vastgoedobject dan niet meer dan een logisch gevolg?
Het nut van inflatie
Ook de overheden hebben door uitgebreide steunprogramma’s de economische schade op korte termijn beperkt. Gevolg is echter wel dat er een gigantische schuldenberg is opgebouwd. Dit is een punt van zorg. De schuldgraad van de landen van de Eurozone steeg afgelopen kwartaal bijvoorbeeld voor het eerst boven de 100% ten opzichte van het BBP. In 2019 schommelde dit rond de 79%. Deze schulden dienen vroeg of laat te worden terugbetaald. De vraag is of dit ooit gaat lukken.
Een manier om dit in ieder geval gemakkelijker te maken is het hebben van inflatie. Wanneer de vraag naar een goed hoger is dan het aanbod, kan er een hogere prijs voor een product gevraagd worden. Dit heeft een prijsstijging tot gevolg. Wanneer dit in brede zin gebeurt, leidt dit tot een stijging van het algemeen prijspeil. Je kunt hierdoor minder kopen voor hetzelfde bedrag, kortom je geld is minder waard geworden. Wanneer je schulden hebt, kom je beter uit de bus. Je schulden zijn door de inflatie namelijk ook minder waard geworden. De schuldenberg van overheden neemt hierdoor dus ook af. Dit fenomeen van geldontwaarding noemt men inflatie.
Inflatie is een logisch gevolg van geldverruiming. In principe kunnen we stellen dat we dit in hoge mate hebben gezien op de aandelen- en vastgoedmarkt. Inmiddels zien we ook in de reële economie dat de inflatie hard begint op te lopen. Consumentenprijzen in de V.S. stegen afgelopen maand met 5,4%, dit is het hoogste niveau sinds de kredietcrisis. Dat aandelen en vastgoed qua prijsstijging op de muziek vooruit lopen, heeft vooral te maken met de strategie van de centrale banken. Deze hebben ervoor gekozen om het geld grotendeels via banken, bedrijven en overheden in de economie te pompen. Het geld komt hierdoor vertraagd bij de consument. Het inflatoire effect als gevolg van hogere vraag naar goederen en diensten treedt hierdoor met een vertraging op.
Het beleid van de centrale banken is brengt grote risico’s met zich mee. Stimulering in de vorm van geldverruiming zal moeten worden afgebouwd, zodat de economie weer op eigen kracht kan groeien. Een belangrijk gegeven is dat hier voor de uitbraak van de pandemie ook al sprake van was. De vraag is echter of dit lukt. De financiële markten zijn verslaafd geraakt aan de geldpers en structurele economische groei is nodig om hiervan af te kicken. Indien de economische groei tegenvalt zal de geldpers aanblijven. Dit zal vervolgens leiden tot verdere geldontwaarding en het vertrouwen in het financiële systeem ondermijnen.
De reële rente
Centrale banken maken er geen geheim van om enkele procenten inflatie na te streven om schulden kunstmatig te laten verdwijnen. De inflatie in de reële economie mag echter ook weer niet te hoog zijn, omdat dit ten koste kan gaan van het vertrouwen in de valuta. Bij Pennywatch houden we rekening met een scenario waarbij stimulering van centrale banken in de vorm van geldverruiming structureel noodzakelijk blijft om de economie aan de praat te houden. Het is moeilijk te voorspellen hoe dit zich zal ontwikkelen, maar dit zal hoogstwaarschijnlijk gepaard gaan met een hoge negatieve reële rente.
De reële rente kan als volgt worden berekend:
Reële rente = rente – inflatie
Stel de rente is 0,25% en de inflatie is 4,25% dan is er sprake van een reële rente van -4%. Kortom, mocht je spaartegoeden hebben in de desbetreffende valuta dan slinkt je koopkracht jaarlijks met 4%.
We gebruiken expliciet de reële rente, omdat er tevens een scenario mogelijk is waarin de inflatie als gevolg het beleid van centrale banken te hard oploopt. In dit geval kan de centrale bank niets anders dan de rente te verhogen. De volgende extreme situatie kan zich bijvoorbeeld voordoen:
De inflatie schiet door naar 9%, de centrale banken besluiten hierop om de rente te verhogen naar 3%. Waar normaliter een rentestand van 3% een teken is van een gezonde economie, is dit hier niet het geval. De reële rente betreft -6%, kortom je koopkracht slinkt in deze situatie jaarlijks met 6%.
Van spaarmiddel naar ruilmiddel
We kunnen een wereldvaluta zoals de dollar en de euro normaliter onderscheiden ten opzichte van de munt van een opkomende markt zoals bijvoorbeeld Brazilië. De Braziliaanse Real functioneert prima om producten af te rekenen of om belastingen te betalen, maar sparen in deze munt blijkt de afgelopen decennia niet verstandig.
Kortom, de Braziliaanse Real is geschikt als ruilmiddel maar niet als spaarmiddel. De dollar is historisch gezien wel een goed spaarmiddel gebleken, maar lijkt deze functie de afgelopen 20 jaar te hebben verloren. In onderstaande grafiek zien we de nominale rente (zwart), inflatie (rood) en reële rente (blauw) van de dollar. We zien sinds de jaren 90 dat er sprake is van een dalende trend in de reële rente. Sinds het uitbreken van de coronapandemie heeft de reële rente een duikvlucht genomen.
We concluderen dan ook dat in de huidige marktomstandigheden wereldvaluta zoals de dollar en de euro door negatieve reële rentes niet meer geschikt zijn als spaarmiddel. Het aanhouden van de zogeheten fiatgelden levert namelijk niets meer op, sterker nog het is destructief voor vermogensopbouw.
Goud- en zilveraandelen als verzekering tegen geldontwaarding
Deze veranderende marktomstandigheden kunnen we niet negeren. Rekening houdend met het scenario dat centrale banken de komende jaren geld blijven bijdrukken, is het daarom zaak op zoek te gaan naar alternatieven die over een lange periode niet in koopkracht inleveren. We komen hierdoor automatisch uit bij goud en zilver. Waar centrale banken in theorie onbeperkt geld kunnen blijven bijdrukken, geldt voor goud en zilver dat er slechts een beperkte hoeveelheid van aanwezig is. Mede hierdoor hebben deze schaarse edelmetalen al sinds het Romeinse rijk niet meer aan koopkracht ingeleverd. De glanzende metalen bewijzen zich dus al duizenden jaren lang als waardevast goed.
Wanneer we de koers van goud afzetten tegen de balans van de Amerikaanse centrale bank en deze indexeren, zien we sinds het uitbreken van de pandemie een enorme discrepantie van de goudprijs (oranje) ten opzichte van de stijging in bezittingen van de Federal Reserve.
Wanneer ons vasthouden aan het feit dat goud over duizenden jaren niet aan koopkracht heeft ingeleverd, suggereert bovenstaande grafiek dat goud de toename van de bezittingen van de Federal Reserve minimaal zou moeten volgen. Dit suggereert dat goudprijs nog een flinke inhaalslag te maken heeft.
Versteviging posities
We besluiten onze blootstelling aan de goud- en zilverprijs te verhogen door onze posities in goud- zilvermijnen te vergroten. Wanneer we de goudmijnbedrijven vergelijken met de ontwikkeling van goudprijs, valt ons op dat ook hier nog een grote inhaalslag te maken is. De goudprijs zette vorig jaar een nieuwe all time high neer, maar de sector deed dit tot dusver nog niet. We verwachtten dan ook dat de fundamenteel sterke aandelen in onze portefeuille als hefboom zullen fungeren bij een stijgende goudprijs.
Benieuwd naar de goud- en zilvermijnaandelen in onze portefeuille?
Wil je toegang tot de goud- en zilvermijnaandelen in onze portefeuille? Je kunt nu tijdelijk lid worden met een korting van 25%, waardoor je toegang krijgt tot onze portefeuilles, alle transacties, analyses en meer.
